इलाम २१ भाद्र
कोरोनाका कारण सरकारले लगाएको लकडाउन पछि अहिले देशभरका बजारहरु पुरानै अवस्थामा फर्कने प्रयासमा छन् । तर नेपाल भारत सिमाको पशुपतिनगरका पसलका सटरहरुमा भने अझै ताला झुन्डिएको देख्न सकिन्छ । ६ महिना अघिसम्म नेपाल–भारत सिमामा पर्ने सूर्योदय नगरपालिकाको पशुपतिनगर बजारमा भारतीय पर्यटकहरुको घुइचो हुने गर्दथ्यो । पर्यटकहरुको चापले थामि नसक्नु हुने सडक आजकाल खाली देखिन्छ । धेरै जसो पसलका सटरहरु बन्द छन् । खुलेका पसलहरुमा पनि ग्राहक नहुँदा सुनसान प्राय नै देखिन्छ । कोही पसलमा आएको देख्दा पनि व्यपारीको खुशीको सिमा हुन्न् । कोरोनाका कारण सिमा नाका ठप्प भएपछि भारतीय पर्यटक नआउँदा करिब ४ दशक भन्दा लामो समय देखि पसल गर्दै आएका प्रेमनाथ पाण्डेलाई विस्थापनको चिन्ताले सताएको छ । पशुपतिनगर बजारमा बाह्रै महिना भारतीय पर्यटकहरुको चाप रहने गर्दथ्यो । अहिले कोरोनाको कहरले ६ महिना देखि व्यापारीहरुलाई घरभाडा तिर्न नै धौ धौ भएको छ । कतिपय व्यापारीहरु व्यवसाय बन्द गरेर घर फर्किसकेका छन् । कतिपय व्यवसायीहरु पुरानै अवस्थामा फर्कने आशमा घरभाडा तिरेर नै बसेका छन् । संकटमा रहेका व्यवसायीहरु सरकारबाट सहयोग हुनुपर्ने माग राख्लछन् । केही बर्षअघिसम्म भारतीय व्यपारीहरुको लागि फेन्सी सामाग्री एवम फरेन गुडस खरिदको नजिकको बजार पशुपतिनगर नै थियो । चीनबाट आउने धेरै जसो लत्ताकपडा, फेन्सी सामाग्री, जुत्ता लगायतका सामाग्रीहरु खरिद गर्न भारतको दार्जिलिङ, सिक्किम, कालेम्पोङ, सिलगुडी लगायतका स्थानबाट व्यापारीहरु आउने गरेका थिए । तर अहिले भारतीय बजारमा सोझै यस्ता सामाग्रीहरु पाउन थालेपछि पशुपतिनगर बजार सुक्दै गएको हो । अर्को तर्फ कोरोनाले झन झन आक्रान्त बनाएको अवस्थामा व्यापारी पलायन रोक्न नै चुनौती रहेको सूर्योदय नगर उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष प्रमोद राईले बताउनुभयो । सरकारले लगाएको करिब १२० दिनको लकडाउनपछि अहिले देशभरका बजारहरु फाट्फुटट् खुले पनि पशुपतिनगर बजारमा भने धेरै जसो सटरहरुमा अझै पनि ताला नै लागेको छ । कोरानाको कहरपछि लगाइएको लकडाउन खुलेको झन्डै २ महिना वितेपनि धेरै जसो व्यवसायीहरु पशुपतिनगर बजारमा फर्कन सकेका छैनन् । कोरोनाका कारण सिमाका बजारहरु चल्न नसक्दा एकातर्फ व्यवसायीहरु पलायन भइरहेका छन् भने अर्को तर्फ सरकारले संकलन गर्ने राजस्वमा समेत कमी आएको छ । कोरोना विरुद्धको युद्धलाई चाडै अन्त्य नगर्ने हो भने मुलुकको व्यापार व्यवसाय अझै दशकौ पछाडि धकेलिने पक्का छ ।
